پساب صنعتی و مشکلات آن
پساب صنعتی و حل مشکلات محصولات صنعتی و حفظ زیست محیطی از ضروریات هر صنعت است.
کاستن غلظت مواد موجود در پساب صنعتی، یکی از اهداف اصلی یک واحد صنعتی است که با تصفیه فاضلاب سروکار دارد. هر کوششی در جهت پیداکردن وسیله ای برای کاستن وزن کل مواد آلوده کننده در فاضلاب، به خوبی از طریق صرفه جویی ناشی از کاستن الزامات تصفیه جبران می شود. و روش های کاهش غلظت فاضلاب بسیار حائز اهمیت است.
روش های کاهش غلظت پساب صنعتی
- تغییر فرآیند
- تغییر و اصلاح تجهیزات
- جداسازی فاضلاب ها
- یکنواخت سازی پساب صنعتی
- بازیافت فرآورده فرعی
- متناسب سازی فاضلاب ها
معمولا صنعت تمایلی به تغییر فرآیند تولید ندارد. مگر آنکه از طرف سازمان های حفاظت محیط زیست تحت فشار قرار گیرد و یا الزام رقابت در بازار تحمیل گردد. بعنوان مثال، صنایع نساجی در گذشته از نشاسته به مقدار زیادی استفاده می نمود که نتیجه آن ایجاد BOD در حدود 30 تا 50 درصد BOD کل کارخانه بوده است. لکن با تعویض این ماده و استفاده از یک ماده سلولزی، تقریبا فاضلاب بدون BOD حاصل گردید. این ماده جدید یعنی کربوکسی متیل سلولز، بدون BOD و سمیت، دارای اثری ناچیز در آب های جاری است. پساب صنعتی می بایست قبل از بازگشت به چرخه، تصفیه و استاندارد شود.
اصلاح و تغییر تجهیزات
تغییر تجهیزات می‌تواند باعث کاهش غلظت مواد پساب صنعتی و ورود مواد آلوده به جریان فاضلاب شود. به عنوان مثال، نصب تله‌هایی روی خطوط شبکه فاضلاب در کارخانه‌های مرغداری می‌تواند جلوگیری از خروج پرها و تکه‌های چربی را فراهم کند و در نتیجه غلظت فاضلاب را کاهش دهد. همچنین، استفاده از ظروف مناسب برای جمع‌آوری و تخلیه شیر در صنایع لبنیات می‌تواند از اتلاف شیر در هنگام تخلیه جلوگیری کند.
جداسازی فاضلاب‌ها
این عمل، غلظت مواد موجود در پساب صنعتی و همچنین تصفیه پساب صنعتی نهایی یک کارخانه صنعتی را کاهش می‌دهد. نتیجه این جداسازی معمولاً دو نوع فاضلاب است: یکی با غلظت زیاد در حجم کم و دیگری با غلظت کمتر تقریباً در همان حجم فاضلاب اصلی بدون جداسازی. سپس می‌توان فاضلاب کم حجم و بسیار آلوده را با استفاده از روش‌های خاص تصفیه کرد. گاهی اوقات جداسازی مطلوب نیست و برعکس، یکنواخت‌سازی کامل ضروری است و در هر صورت بایستی مطالعات کاملی برای انتخاب بهترین روش انجام شود.
بازیافت فرآورده‌های فرعی
پساب صنعتی شامل فرآورده‌های فرعی به شکل مواد پسماندهایی است که در فرآیند استفاده شده‌اند و در برخی موارد می‌توان آن‌ها را بازیافت کرد. بازیافت فرآورده‌های فرعی می‌تواند به حداقل رساندن برخی مواد زائد که باید بعداً دفع شوند، کمک کند. به عنوان مثال، صنایع آبکاری از روش تبخیر در خلا محلول‌های آبکاری تغلیظ شده استفاده می‌کنند تا اسید فسفریک، مس، نیکل و کروم را بازیافت کنند. همچنین، برخی از صنایع گوشت، خون را بازیابی و آن را به عنوان ماده اولیه در ساخت چسب استفاده می‌کنند و یا از این خون با استفاده از فرآیندهای خاص، خوراک ماهی و طیور تهیه می‌کنند. موفقیت در زندگی وابسته به داشتن اطلاعات ارزشمند از علم روز است.