دژاوو: یک تجربه ذهنی پیچیده

دژاوو یک تجربه ذهنی است که در آن فرد احساس می کند یک موقعیت جدید را قبلاً تجربه کرده است.

آشناپنداری یا همان دژاوو اتفاقی نادر است اما زمانی که رخ می دهد به خوبی می توان آن را حس کرد. زمانی که برای نخستین بار قدم به یک شهر جدید می گذارید، امری آشنا به ذهنتان خطور می کند و شما را برای لحظه ای به فکر فرو می برد. با خود می گویید: «حتما قبلا اینجا بوده ام.» این تجربه می تواند شامل مکان ها، افراد، اشیاء یا حتی افکار باشد. آشناپنداری یک تجربه رایج است و تقریباً 70 درصد از مردم آن را تجربه می کنند.

علل دژاوو

علت دقیق دژاوو مشخص نیست، اما چندین نظریه وجود دارد. یک نظریه این است که دژاوو ناشی از حافظه اشتباه است. در این حالت، فرد ممکن است یک موقعیت جدید را با یک موقعیت مشابه که در گذشته تجربه کرده است، اشتباه بگیرد.

نظریه دیگر این است که دژاوو ناشی از عملکرد غیرعادی مغز است. در این حالت، ممکن است بخشی از مغز که اطلاعات مربوط به حافظه را پردازش می کند، به اشتباه فعال شود.

انواع دژاوو

دژاوو می تواند به دو نوع تقسیم شود:

• دژاوو دومینیکان: در این نوع دژاوو، فرد احساس می کند یک موقعیت جدید را قبلاً تجربه کرده است.
• دژاوو ژاپنی: در این نوع دژاوو، فرد احساس می کند که در حال تجربه یک موقعیت جدید است، اما می داند که قبلاً آن را تجربه کرده است.

سلامت روان

دژاوو معمولاً یک تجربه بی ضرر است. با این حال، در برخی موارد، آشناپنداری می تواند نشانه یک بیماری روانی باشد. برای مثال، آشناپنداری می تواند در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی و اختلالات اضطرابی دیده شود.

درمان

آشناپنداری معمولاً نیازی به درمان ندارد. با این حال، اگر آشناپنداری باعث ناراحتی یا اضطراب شود، ممکن است پزشک داروهایی را برای کمک به کاهش علائم تجویز کند.

حافظه

آشناپنداری اغلب با حافظه اشتباه گرفته می شود. با این حال، این دو تجربه متفاوت هستند. در حافظه اشتباه، فرد به اشتباه یک موقعیت جدید را با یک موقعیت مشابه که در گذشته تجربه کرده است، اشتباه می گیرد. در آشناپنداری ، فرد احساس می کند که یک موقعیت جدید را قبلاً تجربه کرده است، حتی اگر هیچ تجربه مشابهی در حافظه خود نداشته باشد.

مغز

نظریه های مختلفی در مورد اینکه چگونه آشناپنداری در مغز رخ می دهد وجود دارد. یک نظریه این است که آشناپنداری ناشی از عملکرد غیرعادی هیپوکامپ است. هیپوکامپ بخشی از مغز است که مسئول حافظه است. در این نظریه، ممکن است هیپوکامپ به اشتباه یک موقعیت جدید را با یک موقعیت مشابه که در گذشته تجربه کرده است، مرتبط کند.

نظریه دیگر این است که آشناپنداری ناشی از عملکرد غیرعادی آمیگدال است. آمیگدال بخشی از مغز است که مسئول احساسات است. در این نظریه، ممکن است آمیگدال به اشتباه یک موقعیت جدید را با یک موقعیت خطرناک که در گذشته تجربه کرده است، مرتبط کند.

دژاوو و واقعیت

آشناپنداری اغلب با تجربیات ماوراءالطبیعه اشتباه گرفته می شود. با این حال، هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد آشناپنداری ناشی از واقعیت های موازی یا سفر در زمان است. آشناپنداری یک تجربه ذهنی است که در دنیای واقعی رخ می دهد.

مثال

در اینجا چند مثال از آشناپنداری آورده شده است:

• یک فرد برای اولین بار به یک مکان جدید سفر می کند و احساس می کند که قبلاً آنجا بوده است.
• یک فرد یک رویا می بیند که بعداً در زندگی واقعی اتفاق می افتد.
• یک فرد یک عبارت یا کلمه را می شنود و احساس می کند که آن را قبلاً شنیده است.

نتیجه گیری

دژاوو یک پدیده نسبتاً رایج است که علت آن هنوز مشخص نیست. آشناپنداری معمولاً یک تجربه بی ضرر است، اما در برخی موارد ممکن است نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد. اگر دژاوو شما شدید یا مزمن است، ممکن است بخواهید با پزشک خود صحبت کنید. علم روز نشان داده است که دژاوو می تواند اطلاعات ارزشمندی در مورد نحوه عملکرد مغز و موفقیت در زندگی ارائه دهد.